باور دارید که دنیا در حال پوست اندازی است و هر روز تکنولوژی جدیدی وارد بازار می‌شود.
به گفته فیسبوک: لیبرا می‌خواهد سیستم مبادلات پولی جهان را تغییر دهد.
برای روشن شدن این رویداد بزرگ، تیم متخصص فیس ارز به سوالات شما در مورد ارز دیجیتال لیبرا پاسخ می‌دهد.

1. ارز دیجیتال لیبرا (≋LBR) چیست؟

لیبرا نام یک ارز دیجیتال (کریپتوکارنسی) است که در ژوئن 2019 معرفی شد.
Libra 2.0 یک سیستم پرداخت دیجیتال است که همانند سایر ارزهای دیجیتال، بر بستر بلاکچین فعالیت می‌کند. این ارز با هدف خروج انحصار انجام معاملات از سیستم بانکی، درابتدا توسط شرکت فیسبوک پیشنهاد شد.
با توجه به اینکه این پروژه از فیسبوک شروع شد، بسیاری از مردم پروژه لیبرا را  “زاک باکس” (Zuck Bucks) صدا می کردند. چون تصور اولیه مردم این بود که لیبرا، پول شخصی”مارک زاکربرگ” (مالک فیسبوک) است.

در گذشته “لیبرا” با نام‌های “گلوبال کوین“و یا “فیسبوک کوین” شناخته می‌شد. طبق اطلاعیه منتشر شده، قرار است ارز دیجیتال«لیبرا» به عنوان پلتفرم معاملات آنلاین مالی جهان در سال 2020 عرضه شود.

خبر جدید:

استوارت لوی مدیر عامل انجمن اعلام کرد که با هدف تلاش برای ایجاد یک ساختار ساده، از این به بعد  ارز لیبرا به ارز دیم (Diem) تغییر نام پیدا کرد. دیم در لاتین به معنای “روز” است.

بعد از آن مارک زاکربرگ در اکتبر 2021 گفت که متاورس جانشین اینترنت موبایل خواهد شد و می خواهد برای بازتاب اینکه چه کسی است، نام فیسبوک را تغییر دهد. او گفت: مفتخرم اعلام کنم که شرکت ما اکنون متا «Meta» است.

کلمه متا از یک کلمه یونانی به معنای «فراتر» گرفته شده است و متا به یک شرکت فناوری اجتماعی «A Social Technology Company» گفته می‌شود.

مارک زاکربرگ در آوریل سال 2022 اعلام کرد که ارز دیجیتال لیبرا ( که بعداً به دیم تغییر نام داد) کنار گذاشته شده است و هم اکنون به دنبال توسعه سکه‌های مجازی «virtual coins» با نام مستعار «Zuck Bucks» است.

زاک باکس بخشی از مجموعه محصولاتی است که برای کاهش وابستگی پلت‌فرم‌ها و کاربران فیس‌بوک و اینستاگرام، به تبلیغات در متاورس آینده طراحی شده است‌. این محصولات شامل نشان‌های اجتماعی “social tokens”یا نشان‌های شهرت “reputation tokens” است. این نشان ها می‌توانند به عنوان پاداش توسط کاربران استفاده شوند.

همچنین این شرکت به دنبال کوین های خالق “creator coins” است که می تواند توسط اینفلوئنسرها در اینستاگرام استفاده شود.

به هر حال آنچه واضح است این است که اداره اینستاگرام و فیس بوک دیگر اشتیاق آقای زاکربرگ نیست. او علاقه مند به خلق جهان های مجازی است و می خواهد تجربیات انسان را متحول کند.

تمرکز و هدف «متا» بر گسترش متاورس است و می خواهد به این وسیله ارتباط مردم با یکدیگر بیشتر کند و کسب و کارها رشد دهد.

باید منتظر پذیرش دنیای جدید مجازی توسط مردم باشیم  و به طور قطع نحوه زندگی مردم متحول خواهد شد.

2. لیبرا یعنی چه و نماد ارز دیجیتال لیبرا چیست؟

از لحاظ لغوی Libra به معنای “ترازو” است. ریشه لغت “Libra”از زبان رومی گرفته شده که در آن به عنوان “معیار اصلی اندازه گیری” معرفی شده است.
نماد موج لیبرا ≋  نشان دهنده انرژی هست که بین کاربران در جریان است. این نماد به طبیعت آب که بین مردم، مکان‌ها و پول حرکت می‌کند، تعبیر شده است.

3. هدف از راه اندازی ارز دیجیتال لیبرا چیست؟

فیس بوک می‌گوید:
« تقریباً 70٪ مشاغل کوچک در کشورهای در حال توسعه فاقد دسترسی به اعتبار هستند و هر ساله 25 میلیارد دلار توسط مهاجران از طریق هزینه‌های حواله از دست می‌رود».
همچنین « امروز 1.7 میلیارد بزرگسال در سطح جهان خارج از سیستم مالی هستند و هیچ دسترسی به یک بانک سنتی ندارند».
فیسبوک می‌خواهد برای دسترسی این افراد یک سیستم مبادلات مالی راه اندازی کند که علاوه بر سرعت در نقل و انتقالات مالی، کم هزینه هم باشد.
لیبرا در حال تبدیل شدن به نوعی شبکه پرداخت، مبتنی بر بلاکچین خصوصی است یعنی از حالت بلاک چین عمومی در حال خارج شدن است. لیبرا به دنبال راه اندازی یک سیستم پرداخت همتا به همتا جهانی است که بتواند مکمل ارزهای فعلی فیات (اسکناس) شود.
فیس بوک درباره لیبرا می‌گوید: «Simple. Send money as easily as sending a message» یعنی اینکه به همان آسانی که پیام می‌فرستید، پول بفرستید.

4. ارز دیجیتال لیبرا چند نوع سکه دارد؟

لیبرا از دو نوع سکه پشتیبانی می‌کند:

1. سکه ثابت تک ارز (single-currency stablecoins): یک سکه دیجیتال است که ارزش اسمی آن معادل ارز فیات است. به عنوان مثال: USD ≋ (لیبرا با پشتوانه دلار) و EUR ≋ (لیبرا با پشتوانه یورو)  و  GBP ≋ (لیبرا با پشتوانه پوند استرلینگ) است. سکه‌های ثابت ارز لیبرا به طور کامل توسط Libra Reserve پشتیبانی می‌شود.

2. سکه چند ارز (multi-currency coin) یا BRLBR: ترکیب دیجیتالی از چند «سکه ثابت تک ارز» است که به عنوان یک سکه تسویه حساب مرزی کارآمد، برای افراد و یا مشاغل کشورهایی که این سکه را ندارند، استفاده می‌شود.

5. آیا پروژه ارز دیجیتال لیبرا موفق خواهد شد؟

شرکت فیسبوک قریب به 2.5 میلیارد نفر کاربر دارد (یک سوم جمعیت کره زمین) که می‌تواند این افراد را برای استفاده و یا سرمایه گذاری در لیبرا تشویق کند. (این موضوع برای لیبرا نقطه قوت است و برای سایر سیستم‌های پرداخت نگران کننده است).
همچنین از آنجایی که لیبرا، پرداخت ها را آسان می‌کند (به عنوان مثال : استفاده آسان برای انتقال وجوه بین اعضای خانواده و دوستان و یا انتقال پول بین مشاغل). این تسهیل باعث ایجاد محبوبیت و در نهایت افزایش مشارکت و سرمایه گذاری در این ارز می شود.
بنابراین پیش بینی می‌شود اگر لیبرا بتواند وارد بازار مالی جهان شود، به احتمال خیلی زیاد موفق خواهد شد.

6. منظور از سیستم لیبرا چیست؟

سیستم پرداخت Libra از سه رکن اصلی تشکیل شده است:
1) بلاکچین لیبرا: لیبرا به دنبال ایجاد یک بلاکچین امن، مقیاس پذیر و قابل اعتماد است که به عنوان محور اصلی سیستم پرداخت لیبرا قلمداد می‌شود.
2) سکه لیبرا: برای انجام مبادلات سکه‌های Libra طراحی شده است. این سکه‌ها دارای پشتیبانی پول نقد یا معادل آن و یا اوراق بهادار دولتی هستند.
3) سازمان لیبرا: مدیریت لیبرا توسط انجمن مستقلی از فیسبوک انجام می‌شود که وظیفه مدیریت، برنامه ریزی و توسعه سیستم پرداخت را بر عهده دارد.

7. تفاوت ارز دیجیتال لیبرا با بیت کوین (رمز ارزها) چیست؟

به دلایل زیر لیبرا بیشتر شبیه ارزهای سنتی عمل می‌کند تا ارزهای رمزنگاری شده با این وجود استفاده از اطلاعات مشاوره سرمایه گذاری ارزهای دیجیتال می‌تواند در این زمینه موثر باشد.

تفاوت در بلاک چین:

بلاکچین بیت کوین به صورت غیر مجاز (permissionless blockchain) است یعنی فعالیت عموم در بلاکچین نیاز به مجوز ندارد. در بیت کوین معاملات به صورت ناشناس در یک دفتر کل عمومی ثبت و توسط ماینرهای کل شبکه در دنیا، بررسی و تایید می‌شود.
ولی بلاکچین لیبرا به صورت مجاز (Permissioned Blockchain) است یعنی فعالیت در بلاکچین لیبرا نیاز به مجوز دارد. به عبارت دیگر بررسی و تایید معاملات توسط گروهی خاص و مورد اعتماد شبکه لیبرا (نه عموم) انجام می‌شود.

تفاوت در متمرکز بودن:

بیت کوین به صورت غیرمتمرکز است و به هیچ دولت یا بانکی وابسته نیست ولی لیبرا توسط انجمنی (سازمان لیبرا) به صورت متمرکز کنترل می‌شود.

تفاوت در نحوه قیمت گذاری:

قیمت بیت کوین وابسته به دولت‌ها و یا ارزهای فیات نیست و بر اساس میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود ولی قیمت لیبرا پایدار (استیبل کوین) است که توسط یک سبد ارز دولتی و یا اوراق بهادار پشتیبانی می‌شود.

تفاوت در استفاده:

بیت کوین یک سیستم پرداخت همتا به همتا است که به مردم اجازه می‌دهد بدون مراجعه به بانک (بدون واسطه) مبادله پول انجام دهند ولی هدف اصلی لیبرا استفاده از آن برای نقل و انتقال مرزی است و به انجمن لیبرا وابسته است و می‌بایست صرافی ارز دیجیتال و کیف پول آن نیز تحت نظارت باشد.

تفاوت در مقدار سکه (ضد تورمی):

مقدار بیت کوین در نهایت 21 میلیون است (ثابت است و قابل تغییر نیست و نمی‌تواند بر مبنای تقاضای بازار، تعداد آن را تغییر داد) ولی مقدار لیبر‌ای که قرار است ایجاد یا سوزانده شود از طریق افراد مجاز کنترل می‌شود و تعداد آن از قبل مشخص و از پیش تعیین شده نیست.

8. مدیریت لیبرا توسط چه کسانی انجام می‌شود؟

لیبرا پروژه فیسبوک نیست اما از فیسبوک آغاز شد. این پروژه متعلق به انجمن لیبرا است.
ارز دیجیتال لیبرا توسط گروهی با نام “انجمن لیبرا” (Libra Association) که یک سازمان مستقل غیر انتفاعی مستقر در ژنو سوئیس است، مدیریت می‌شود. این انجمن وظیفه تایید معاملات در بلاکچین لیبرا و نیز مدیریت لیبرا را بر عهده دارد.
در 14 اکتبر 2019 یک نهاد حاکم و تصمیم گیر به نام “شورای انجمن لیبرا” تشکیل شد. این شورا از نمایندگان هر یک از اعضای انجمن تشکیل شده که هر یک از اعضا دارای امتیازات و تعهدات مشابه سایر اعضا هستند و در مورد سیاست ها و عملکرد سازمان لیبرا تصمیم گیری می‌کنند.
علاوه بر شورا، یک هیئت مدیره 5 نفره نیز برای انجام مدیریت و انجام اقدامات روزمره انجمن وجود دارد.

9. اعضای لیبرا چه کسانی هستند؟’

اعضای موسس لیبرا شامل گروه‌های متنوعی از مشاغل، سازمان‌ها و دانشگاهیان هست که در مجموع 27 عضو را شامل می‌شود و در شش گروه طبقه بندی می‌شوند:

1. شامل اعضای که دارای سیستم پرداخت هستند: Mastercard -PayPal-  PayU- Stripe –  Visa
2. شامل اعضای که دارای تکنولوژی و یا بازار هستند: Booking Holdings – eBay – Calibra – FarFetch – Lyft –  Spotify –  Uber
3. شامل اعضای که دارای توانایی برقراری ارتباط از راه دور (مخابرات) هستند: Iliad- Vodafone
4. شامل اعضای که دارای تکنولوژی بلاک چین هستند: Anchorage – BisonTrails- Coinbase – Xapo
5. شامل اعضای که دارای صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر هستند:Andreessen Horowitz- Breakthrough Initiatives – Ribbit Capital – Union Square Ventures- Thrive Capital
6. شامل اعضای سازمان‌های غیرانتفاعی و چندجانبه و یا موسسات دانشگاهی است:Creative Destruction Lab – Kiva –  Mercy Corps –  Women’s World Banking

البته انجمن لیبرا امیدوار است تا قبل از راه اندازی رسمی آن، تعداد اعضای انجمن را به 100 عضو برساند که در صورت انجام این موضوع، اعتبار و تعداد استفاده کنندگان از این ارز افزایش پیدا خواهد کرد.

10. چگونه می‌توانیم ارز دیجیتال لیبرا را بخریم؟

علی رغم اینکه انجمن لیبرا نمونه اولیه کار را اعلام کرده و توسعه دهندگان نیز در حال انجام معاملات testnet هستند ولی هم اکنون کسی نمی‌تواند لیبرا را خرید و فروش بکند چون هنوز، عرضه عمومی نشده است.
در حال حاضر شما فقط می‌توانید سهام شرکت فیسبوک و یا شرکت‌های که در این پروژه مشارکت دارند، را خریداری کنید که این نوع سرمایه گذاری اخیراً سودآور بوده است. به عنوان مثال در عرض یک سال گذشته، سهام شرکت فیسبوک از 193 دلار به 235 دلار (18%) رشد کرد.

11. آیا سرمایه گذاری در لیبرا سودآور است؟

قطعاً هر نوع سرمایه گذاری دارای مزایا و معایب خاص به خود است. سودآوری در هر نوع سرمایه گذاری به درک صحیح از فرصت‌ها و شناخت ریسک‌های سرمایه گذاری بستگی دارد.
سودآوری شما از لیبرا بستگی به هدف شما از سرمایه گذاری در این ارز دارد. از آنجایی که سکه لیبرا یک استیبل کوین با پشتوانه ارز فیات است و  ارز‌های فیات (مثل دلار، یورو و …) دارای نوسانات کمی در قیمت است.

بنابراین سرمایه گذاری با هدف نوسان گیری ( تریدینگ و یا آربیتراژ ) و استفاده از تغییرات شدید قیمت برای سکه لیبرا (برخلاف سایر ارزهای دیجیتال) متصور نیست.
به نظر می‌رسد سود سرمایه گذاری در سکه لیبرا، ناشی از ارزشمند شدن کاربرد واقعی سکه در مجموعه عظیم فیس بوک و شرکای آن و یا تسهیل ارسال و دریافت پول و پرداخت هزینه کمتر برای انتقال وجه بدست می‌آید.

همچنین قرار است مشوق‌های از سوی انجمن به مشاغلی که از لیبرا استفاده می‌کنند در نظر گرفته شود که باعث افزایش تعداد کاربران و نیز سودآوری برای آن مشاغل خواهد شد.

12. روش استفاده از ارز دیجیتال لیبرا چگونه است؟

طبق اطلاعیه منتشر شده، تقریباً همه افراد در جهان از طریق نصب برنامه روی تلفن‌های هوشمند می توانند به لیبرا دسترسی داشته باشند ولی مشخص نیست که ابتدا این سکه از کدام کشور شروع می‌شود و یا چه زمانی عرضه خواهد شد و یا با آن چه کارهای را می‌توان انجام داد.

بر اساس طرح اولیه ارائه شده، دارندگان Libra Coin می توانند از لیبرا برای استفاده روزمره جهت خرید کالاها و خدمات و یا انتقال لیبرا به سایر کاربران یا تبدیل لیبرا به ارز محلی استفاده کنند.

13. کالیبرا و نووی چیست؟

کالیبرا (Calibra) نام کیف پول قبلی ارز دیجیتال لیبرا است که برای متقاضیان امکان پس‌انداز و یا خرید و فروش کردن (مبادله کردن) لیبرا را فراهم می‌کرد.
در خرداد ماه 99 و طبق اعلام فیسبوک Novi جایگزین کالیبرا شده است.
نام نووی (Novi) از دو کلمه novus به معنای جدید و via به معنای مسیر و روش تشکیل شده است. نووی به برنامه‌ای گفته می‌شود که در App Store و Google Play وجود دارد و روی تلفن همراه  هوشمند نصب می‌شود. طبق اطلاعیه منتشر شده، در آینده امکان اتصال نووی به مسنجر فیسبوک و واتس‌آپ وجود دارد.
“Novi” توسط نووی فایننشال Novi Financial (به عنوان زیرمجموعه‌های فیسبوک اما مستقل از آن) اداره خواهد شد.

14. آیا استفاده از ارز دیجیتال لیبرا امن است؟

پس از آنکه در سال 2018 اطلاعات شخصی تعدادی از کاربران فیسبوک و توییتر در فضای اینترنت منتشر شد، برخی از افراد در خصوص توانایی رعایت حریم خصوصی از طرف فیسبوک و توییتر، نگرانی و شک پیدا کردند.
در راستای رفع این نگرانی‌ها، شرکت فیسبوک اعلام کرده:

• فیسبوک از فرآیند تأیید و مبارزه با کلاهبرداری که بانک‌ها و کارت‌های اعتباری استفاده می کنند، استفاده خواهد کرد.
• پیشنهاد شده از «پشتیبانی آنلاین» برای افرادی که اطلاعات حساب آن‌ها توسط کلاهبردارها از دست رفته، استفاده شود.
• قرار است بلاکچین لیبرا بر اساس کد منبع باز ساخته شود تا به توسعه دهنده گان، امکان طراحی و رفع نقص امنیتی را فراهم کند.
• فیسبوک اعلام کرده برای تشویق و مشارکت کارشناسان امنیتی جهت رفع نقاط ضعف در سیستم عامل،یک برنامه “bug bounty” را استفاده کند.

15. آیا ارز دیجیتال لیبرا شامل تحریم‌های آمریکا علیه ایران خواهد شد؟

فیسبوک در ابتدا اعلام کرد: در همه کشورهایی که ارزدیجیتال را قانونی می‌دانند، استفاده از لیبرا مجاز است. یعنی اگر ایران ارزدیجیتال را به رسمیت بشناسد، لیبرا در ایران کار خواهد کرد.
ولی در 15 ژوئیه 2019، فیس بوک اعلام کرد: « تا زمانی که تمام نگرانی‌های نظارتی برآورده نشود و لیبرا “تأییدیه های مناسب” را نداشته باشد، ارز لیبرا را راه اندازی نخواهد کرد».
همچنین در وایت پیپر لیبرا (white paper libra) آمده است که قصد دارد این سیستم پرداخت از قوانین مبارزه با پولشویی (AML) و مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) پیروی کند.
متاسفانه این دو قانون برای شهروندان ایرانی محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های را اعمال کرده است. بنابراین به نظر می‌رسد جهت استفاده و یا نگهداری لیبرا توسط شهروندان مظلوم ایرانی محدودیت‌های قائل شوند.
آنچه گفته شد تنها یک پیش بینی است و می‌بایست تا زمان عرضه ارز لیبرا منتظر ماند. چون در آن موقع سیاست‌های عملی و اجرایی لیبرا در قبال شهروندان ایرانی مشخص خواهد شد.

16. شبکه بلاکچین لیبرا چگونه کار می‌کند؟

در شبکه بلاکچین لیبرا تاریخ معاملات و وضعیت ها را در طول زمان ثبت می‌شود. همچنین در  هر زمان امکان بررسی داده‌ها وجود دارد تا یکپارچگی داده‌ها تأیید شود.
شبکه بلاکچین لیبرا از (Libra Byzantine Fault Tolerance (LibraBFT رویکرد اجماع تحمل گسل بیزانس استفاده می‌کند.
تحمل خطای بیزانس (BFT) به توانایی سیستم توزیع شده گفته می شود که تضمین های ایمنی در حضور اعضای معیوب یا “بیزانس” را ارائه می دهد.
پروتکل های اجماع BFT طوری طراحی شده است که حتی اگر برخی از گره های اعتبارسنج (حداکثر تا یک سوم شبکه) به خطر بیفتند یا خراب شوند. باز عملکرد سیستم مختل نشود.

پروتکل LibraBFT سه هدف مهم را محقق می‌کند:

• این پروتکل باعث ایجاد اعتماد به شبکه می شود.
• این پروتکل، امکان تراکنش بال، تأخیر کم و رویکرد صرفه جویی در مصرف انرژی را به همراه دارد.
• این پروتکل علاوه بر شفافیت معامله، نهایی کردن معامله (سرعت معامله) را تسهیل می کند.

17. منظور از Move در شبکه بلاکچین لیبرا چیست؟

Move یک زبان برنامه نویسی جدید است که در شبکه بلاکچین لیبرا، برای پیاده سازی منطق معاملات سفارشی و قراردادهای هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین زبان Move اثبات خودکار (automatic proofs) را تسهیل می کند.
به عنوان مثال زبان Move در معاملات پرداخت فقط موجودی پرداخت کننده و گیرنده را تغییر می‌دهد.

18. آیا دولت‌ها با راه اندازی ارز دیجیتال لیبرا موافق هستند یا نه؟

همه دولت‌ها با کاهش حوزه اختیارات و یا کاهش توانایی دخالت به ویژه در حوزه مالی مخالف هستند چون عملاً اگر دولتی در سیستم‌های مالی و پولی کشور خود نتواند دخالت کند، توانایی اجرا و سیاست گذاری در امور جاری خود را از دست می‌دهد.

برخی از کشورهای بزرگ اقتصادی با توسعه لیبرا (یا سایر ارزهای دیجیتال) مخالف هستند. چون که

1. قرار است لیبرا با ارز‌های دولتی به ویژه دلار و یورو رقابت کند و این موضوع باعث کاهش قدرت اقتصادی آن کشورها خواهد شد.
2. پول ابزاری است که در دست قدرت‌های بزرگ اقتصادی جهان قرار دارد تا به وسیله پول بتوانند سیاست‌های (غیر نظامی) خود را در سایر کشورها پیاده سازی و تحمیل کنند. لیبرا می‌تواند این قدرت نفوذ در سایر کشورها را کاهش می‌دهد.
3. جنبه ناشناس بودن ارزهای دیجیتال باعث می شود که رفتار کشور‌های بزرگ را به عنوان پلیس جهانی به بهانه مبارزه با پولشویی و تروریسم محدود کند.

دلایلی هم وجود دارد که احتمال دارد ارز دیجیتال لیبرا قدرت بگیرد:

1. با نگاهی به تاریخ مشخص می‌شود که پس از مقاومت حکومت‌ها با تکنولوژی‌های جدید و یا خواسته مردمی و در صورت وجود مقبولیت و استفاده عوام از یک ابزار، در نهایت حکومت‌ها نسبت به خواست عمومی تسلیم خواهند شد.

2. با توجه به اینکه شرکت‌های بزرگی به عنوان سهامدار و حامیان لیبرا هستند این احتمال وجود دارد که دولت‌ها بر سر موضوع راه اندازی لیبرا، تحت فشار قرار بگیرند و به توافق برسند.

3. انجمن لیبرا اعلام کرده که جهت اطمینان سازی از قوانین مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم تبعیت می کند و قول داده است که قبل از راه اندازی با تنظیم کننده‌های قوانین به توافق برسد.

4. با توجه به گذشت قریب به دو سال کماکان پروژه لیبرا ادامه پیدا کرده و متوقف نشده است. این بدان معنی است که تا کنون دولت ها نتوانسته اند از ادامه طراحی و آزمایش لیبرا ممانعت کنند و در نهایت با تغییراتی در پروژه، لیبرا اجرایی خواهد شد.

19. سهم هر کدام ارزهای معتبر بین المللی در سبد ذخیره لیبرا چقدر است؟

در سپتامبر 2019 فیسبوک بیان کرد که سبد ذخیره «لیبرا» شامل ۵ ارز سنتی مهم خواهد بود.
این سبد ذخیره ارزی شامل:
۵۰ درصد دلار آمریکا ، ۱۸ درصد یورو ، ۱۴ درصد ین ژاپن ، ۱۱ درصد پوند انگلیس و۷ درصد دلار سنگاپور است.

20. آیا ارز دیجیتال لیبرا، بیت کوین را از بین خواهد برد؟

بیت کوین و لیبرا اهداف مختلف و کاربران متفاوتی دارند.
با توجه به ماهیت تراکنش‌های بیت کوین که بیشتر به عنوان یک دارایی پرنوسان محسوب می شود بنابراین بسیاری از افراد به دنبال کسب سود از طریق سرمایه گذاری، خرید و فروش و یا استخراج بیت کوین هستند.
در صورتی که لیبرا بیشتر به عنوان یک سیستم پرداخت معرفی شده و نه به عنوان یک نوع دارایی.
بنابراین به نظر می‌رسد که در صورت فعال شدن لیبرا، بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال متوقف نخواهد شد.